Acil Durum Uyarı Sistemi (Emergency Warning System: EWS)

Geçenlerde sayısal radyo konusunda LinkedIn sitesinde konuşurken bir meslektaşım sayısal radyo ile acil durum uyarı sistemi de kurulabilecek dedi. Bunun üzerine, birazdan okuyacağınız yazıyı hazırlamak zorunda hissettim kendimi. 

Ülkemiz, herkesin malumu, bir deprem ülkesi. İrili ufaklı bir sürü felaketin yanı sıra deprem gerçeği ile de yüzleşmek ve yaşamak zorundayız. Felaketlerde en önemli konulardan birisi haberleşme sistemleri oluyor. Cep telefonu, telefon santrali, internet gibi eş anlı erişimin kısıtlı olduğu teknolojiler yerine dinleyici/kullanıcı sayısından bağımsız kaç kişi erişirse erişsin hizmet kalitesi düşmeyen "yayıncılık" (broadcasting) bu anlamda çok kritik. 

Frekans modülasyonu (FM) radyonun veri iletimi için kullandığı bir özellik var. Radyo Veri Sistemi olarak tercüme edebileceğimiz Radio Data System (RDS), ülkemizdeki uygulamaları itibariyle şarkı / şarkıcı ismini gösteren teknoloji olarak biliniyor. Oysa, FM yayınları aracılığıyla veri gönderilmesine olanak sağlayan RDS'in dünyada kullanıldığı alanlar bir hayli fazla. Otobüs duraklarındaki levhaların güncellenmesinden, trafik bilgilerinin navigasyon sistemlerine aktarılmasına kadar bir dizi uygulama alanı var. Acil durumlarda kamuoyunun bilgilendirilmesi de RDS'in uygulamalarından birisi.

Tek noktadan çok noktayı zahmetsizce haberdar etmek için en doğru ve güvenilir yöntem FM RDS üzerinden EWS'tir. EWS alıcıları, aslında bildiğimiz radyo alıcılarından çok farklı değildir. Temel özellikleri itibariyle iki tunerli (alıcı) ve RDS'li radyo alıcısıdırlar. İki tunerden birisi, cihazın kullanılacağı bölgedeki EWS vericisinin frekansına sabitlenir. Kullanıcı, EWS alıcısını normal radyo alıcısı gibi kullanırken acil durum mesajı yayınlandığında, EWS vericisine kilitlenmiş tuner bu durumu fark eder ve radyoyu EWS frekansına çeker. Kullanıcı radyosunu kapatmış olsa bile radyo otomatik olarak açılır, sesi yükseltilir ve uyarı mesajının duyulması sağlanır. EWS mesajları uyarı sinyali olabileceği gibi yazılı, sesli mesajlar da olabilir. Camilerin hoparlörleri, belediyelerin anons sistemleri EWS ile entegre edilebilir. 

EWS'in bir başka güzelliği/özelliği ise alıcılarda farklı gruplamalar yapılabilmesidir. Polis, okullar, itfaiye, kamu yöneticileri, muhtarlar gibi 10 farklı kategoriye ayırıp bunların bir bölümüne veya herkese belli bir mesajın ulaştırılması sağlanabilir. 

EWS'ten bahsettiğimde insanlar, cep telefonları, internet varken kim radyo ile haberleşir ki der hep. Sistemin adını unutup yapılan bu yorumlara genellikle yanıt vermem. Adı üzerinde Acil Durum. Normal iletişim altyapılarının hızla çöktüğü durumlar. Yılbaşında, yani planlı bilinen yoğunluk zamanlarında bile gönderdiğiniz mesajların yerine ulaşması saatler alır. Acil durumda ise planlama mümkün değildir. Eş anlı 100 kullanıcı olabileceği düşünülerek planlanmış cep telefonu şebekesi ilk çöken olacaktır. Kablolu sistemler biraz daha uzun dayansa bile herkese bilgiyi ulaştırmada yetersiz kalacaktır. EWS, işte bu tür durumlarda kamuoyunun bilgiye ulaşabilmesi için tasarlanmıştır. 

Dünya üzerinde bu sistemi kurup işleten ülkeler var. Endonezya tsunamiye karşı, Kuzey Avrupa nükleer sızıntıya karşı EWS sisteminin gücüne güveniyor. 2WCom, yazıdaki görselden de anlaşılacağı üzere konuyla ilgili güvenilir cihazların üretimini yapan Almanya'nın Danimarka sınırında bir şirket. Tek çalışma alanı EWS değil elbette ve bu yazının konusu da 2WCom değil. 

Yani, uzuuun lafın kısası acil durum uyarı sisteminin kurulması için sayısal radyoyu beklememize gerek yok. FM ile de EWS yapılabilir ve merak etmeyin, bu bilgi, yetkili kişilerde de var ve gene merak etmeyin, yakında bu konuyla ilgili güzel haberler alacaksınız :)