Atatürk'ün Sırdaşı Kılıç Ali'nin Anıları / Derleyen: Hulûsi Turgut

Leiden / Hollanda

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, yakın tarihi merak edenler için hazine değerinde eserler yayınlıyor. Kılıç Ali'nin hatıraları, bu eserlerden birisi. Benim okuduğum Haziran 2015 tarihli 17. baskısıydı. İlk baskısını Ocak 2005'te yapan bu tek ciltlik eser 796 sayfa. Baskısı ve ciltlenmesi çok düzgün, bu sayede 796 sayfa bile olsa okuması zor değil. 

Kılıç Ali, 1919 ile 1938 yılları arasında hep Mustafa Kemal'in yakınlarında yer almış. Kurtuluş Savaşı mücadelesinde, o zamanlardaki adıyla, Ayıntap ve Maraş savunmalarında önemli roller üstlenmiş. Cumhuriyet'in ilanının ardından milletvekili olarak hizmet etmiş. Hem Kurtuluş Savaşı döneminde hem sonrasında 1926'daki İzmir Suikastı davası günlerinde İstiklâl Mahkemesi heyeti üyeliklerinde bulunmuş. 1926'da İstiklâl Mahkemesi'nin verdiği idam kararlarının altında imzası olan üç Ali'den birisi olan (Başkanlığı Afyonkarahisar Milletvekili Ali (Çetinkaya), üyeliklerini Gaziantep Kılıç Ali Bey, Aydın Milletvekili Dr. Reşit Bey (Galip), yedek üyeliğini de Rize Milletvekili Laz Ali (Zırh) Bey ve savcılığını da Denizli Milletvekili Necip Ali (Küçüka) Bey) Kılıç Ali'nin anıları, yakın dönem tarihimize meraklıların mutlaka okuması gereken eserlerden. 

Ayrıca Baba Gündüz olarak tanınan Galatasaray'lı ünlü futbolcu Gündüz Kılıç, Kılıç Ali'nin oğluymuş. 

Kılıç Ali'nin anılarını, tarihi gerçek olarak okumaktan ziyade, tarihi gerçekleri anlayabilmek için iyi bir araç olarak görmek gerektiğine inanıyorum. Sonuçta yazılanlar bir takım yazılı evraka gönderme yapıyor olsa bile çoğunlukla hatırlananların kişisel süzgeçten geçmiş hali. Gene de cumhuriyetin kuruluşuna tanıklık eden ve kurucu kadro ile çok yakın ilişki içerisindeki Kılıç Ali'nin yazdıkları, dönemi anlayabilmek adına çok kıymetli. 

Yakın tarihi anlayabilmek için farklı kaynaklardan hatta olanak dahilindeyse farklı dillerde yazılan metinlerden okumalar yapmak şart. Bu yönde çalışmalarımı sürdürüyorum. Okumalar bittikçe paylaşmaya çalışacağım.