Ana içeriğe atla

İttihat ve Terakki Anılarım / İbrahim TEMO

Şerif Mardin'in önsözünü yazdığı bir anı kitabı, İttihat ve Terakki Anılarım. Alfa yayınlarından Eylül 2013 tarihinde ilk baskısı yapılan kitap aslında 1937 yılında yazılmış. Dr. İbrahim TEMO, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurucusu ve 1 numaralı üyesiymiş. Osmanlı zamanında imparatorlu toprakları arasında yer alan Struga'da doğan TEMO, olağandışı çabalarla okumak için İstanbul'a gelip memleketlilerinin destekleri ve şansının yaver gitmesiyle Kuleli Askeri Tıbbıye İdadisi'ne girmiş. Fakültede okurken kurduğu ittihat ve terakki cemiyeti faaliyetlerinden dolayı cezalar almış, hatta okuldan atılma durumuna gelmiş. Anılarından okuduğum kadarıyla şansı, zekası ve dönemin yönetiminin beceriksizliği sonucu zorluklar yaşasa da okulu bitirip askeri doktor olmayı başarmış.
TEMO'nun okuduğu ve yaşadığı dönem öylesine büyük değişimlere gebe bir dönem ki. 1865 doğumlu TEMO, 1892'de tıp fakültesini bitirmiş. Avrupa'da savaş öncesi huzursuzlukları, Osmanlı'da meşrutiyet talepleri, padişah Abdülhamit'in durumu, özellikle balkanlardaki değişimler... Böylesine büyük dönüşümlerin yaşandığı / yaşanacağı dönemde Osmanlı topraklarında yaşayamayacağına kanaat getiren TEMO Romanya'ya kaçar. 
Tüm kitabı özetleyeceğim bu yazıda elbette.
TEMO'nun anılarında çok sayıda isim geçiyor. Anılar, dönemin günlük yaşantısından notlar da içeriyor. TEMO'nun mücadele tarihini okurken, İttihat ve Terakki Cemiyeti denilince aklımıza gelen Enver ve Talat Paşa isimleri ile ilgili bildiklerimizi değiştirecek tespitler olduğunu gördüm. Olaylarla ilgili bugünden bakıp yorumda bulunmak çok hatalı olacaktır elbette. Bugün biz, olayların sonuçlarını da biliyoruz. O gün karar verenlerin koşullarını düşünmeden yargılamak / eleştirmek pek tutarlı bir iş olmaz. 
Anıları okurken, Ankara'nın sokak adlarının kahramanlarını da tanıdım. Mesela Dr. Abdullah Cevdet. Mesela Adakale sokak. Özellikle Adakale'nin hikayesini hiç bilmiyordum. Merak ediyorsanız kitabı okumanızı öneririm. 
Anıların sonuna TEMO'nun 1937 yılında yazdığı Atatürk'ü N'için Severim? adlı bir metin de konulmuş. Bu metni TEMO Romanya'da kaleme alıp kendi olanakları ile bastırmış ve İstanbul'da da yayınlatmış. 
Yazıyı TEMO'nun anılarının son iki paragrafını alıntılayarak bitireyim:
Hiçbir vakit unutulmayacak ve ebediyen Türk unsurunun kalbinde yaşayacak, cihaz medeniyetini hayretlere gark eden bu şerefli Türk inkılabını bütün manasıyla mevkii file koyan "Atatürk'ümüzün" hatıratını son nefesime kadar unutamayacağımı ve Türk babasının yerini tutan pek kıymetli ve büyük adam, siyasi ve askeri bakış açısından Türkiye'yi felaketlerden kurtaran tedbirli ve kahraman Cumhurreisi "İNÖNÜ"ne, ulu Tanrının uzun ömürler ihsanını ve dehası sayesinde Türkiye'ye daha büyük hizmetlerde bulunmasını ve Türkiyemiz inkılabına ciddiyetle çalışan kıymetli fikirdaşlarımızın ve bizden sonra gelecek gençlerimizin, bu vadide fedakarlıkla ve tam bir feragat ile çalışmaları temennisiyle eserimi milletin bakışlarına takdim ediyorum.
Ulu Tanrı, vatanı harb felaketinden kurtarsın ve kuvvette bulunanlara akıl ve izan bağışlaşın.
Dr. İbrahim TEMO
Kitabı bitirdikten sonra İbrahim TEMO'ya ilişkin internette ne bilgiler var diye baktım. Bilgiye ve belgeye dayanmayan çok sayıda sayfayla karşılaştım. Bir de akademik çalışma buldum. 2010 tarihli makalenin yazarı Bilgin ÇELİK. İbrahim TEMO konusunda yazılmış makale, kafamdaki pek çok soruya yanıt verdi. Sizin de ilginizi çekebilir diye düşündüm. Makaleye ulaşmak için tıklayınız. Bağlantı adresini ayrıca aşağıya da yazdım:
http://www.sbe.deu.edu.tr/dergi/cilt12.say%C4%B11/bilgin%20celik.pdf

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IPTV World Forum ardından, gözlemler

Etkinliğin teknik değerlendirmesini önümüzdeki haftaya bıraktım gerçi. Ancak, haftaya kadar bekleyemeyenler için kısa kısa gözlemlerimi aktarayım. Ayrıntılı değerlendirmeler gelecek merak etmeyin... Türk Telekom, yaklaşık 5 yıl önce başladığı IPTV projesinde sona gelmiş. TTNet şirketi üzerinden IPTivibu (TTNet CEO'sunun sunumunda, ki konferansın tümü simultane tercüme falan yapılmadan sadece İngilizce'ydi, bu ismin İngilizce'de that is IPTV anlamına geldiğini söyleyince fark ettim IP tivi işte bu anlamında bir kısaltma olduğunu :) adlı hizmeti sunmaya 2 hafta önce başadıklarını duyurdular. Konferansta soft launch (yumuşak duyuru ?) olarak yapılan duyuru ile hizmetin başlatıldığı söylense bile henüz web sayfasında bu konuyla ilgili bilgilere ulaşılamıyor.  IPTivibu hizmeti için en az 8 MBit/saniye hızında TTNet internet aboneliği gerekiyormuş. Şimdilik 101 kanal, ki bunların içerisinde HD olanları da olacakmış. Etkileşimli hizmetler, flick uygulaması falan da sunula

IPTV World Forum Eastern Europe bu yıl İstanbul'da.

Konu ile ilgililerin merakla beklediği etkinlik ilk kez ülkemizde gerçekleştirilecek. Mövenpick Hotel, İstanbul'da 12-13 Ekim (yani haftaya salı-çarşamba) günlerinde toplam 9 oturumda önemli konuşmacıların yer alacağı IPTV World Forum Eastern Europe ile ilgili ayrıntıları web sayfasında bulabilirsiniz. Etkinliğe katılım ücretli. Ücretler epey yüksek. 5 Ekim'den önce kayıt yaptırmışsanız, ki bu iletiyi yazdığım tarih düşünülünce artık çok geç :), 1499 € ödemeniz gerekiyor. Bugün kayıt yaptırırsanız ise 1799 € ödeyeceksiniz. Ancak Free Operator Pass adlı bir seçeneğiniz daha var. Free Attendance For Service Providers olarak ayrıntılandırılan bu seçeneğin tam olarak kimleri kapsadığını çözemedim. Eğer IPTV hizmet sağlayıcılar kastediliyorsa Türk Telekom, TTNet, Superonline gibi şirket çalışanları kapsanmış oluyor. İşin doğrusu kendimi de o kategoriye sokup kayıt yaptırdım :) Ancak kaydımın geçerli sayılıp sayılmadığı belli değil henüz. Neyse, fırsat bulursanız önemli bir etkinlik

IPTV World Forum Eastern Europe etkinliğine katılacağım

Etkinliğe ilişkin bilgileri daha önce paylaşmıştım. Yarın, bir günlüğüne İstanbul'a giderek etkinliğin Salı günü olan bölümüne katılacağım. Benim açımdan bir çok ilke sahne olacak bu katılım. Kızlarımın doğumundan bu yana onlarsız ilk kez şehir dışına çıkıyor olacağım. İlk kez bu kadar uzun süre onlardan ayrı olacağım. İlk kez şehir dışındaki bir etkinliğe (mesleğim ve işim ile ilgili olmasına karşın) katılmak için tüm masraflarını cebimden karşılayıp, senelik izin kullanıyor olacağım. Neyseki katılım ücreti konusunda organizatörler kolaylık sağladılar. Ücretsiz katılım hakkı sundular.  Neyse, önemli olduğunu düşündüğüm bu etkinliğe ilişkin gözlemlerimi, bir gazeteci dikkati ile, not alıp blogumda paylaşacağım. O güne kadar sağlıcakla kalın...