Ana içeriğe atla

Evrimci Açıdan Din, Psikoloji, Siyaset / Kaan Arslanoğlu

Londra 2013
Bir konuya odaklanıp, o konu üzerine uzun seneler boyunca çalışıp, birden fazla kitap yazmış olmak, akademik çalışmalar yapanlar dışında, fazlaca rastlanan bir durum değil. Kaan Arslanoğlu, evrimci bakış açısıyla insanı, seçimlerini, siyasi tercihlerini anlamaya, açıklamaya çalışıyor uzunca bir süredir. Solda gördüğünüz fotografı 2013 yılında Londra'da çekmiştim. Bir kilisenin girişine konulan afişten. İngilizce bilmeyenler için yazayım, öncelikle God, Allah kelimesinin İngilizce'deki karşılığı. iGod ise, iPhone'a bir gönderme. Apple'ın i ile başlayan herşeyin isim hakkını aldığını okumuştum bir yerde. Bu anlamda bir telif ihlaline yol açar mı kilisenin yaptığını bilemiyorum. Afişte, meşgul ve zamanı kısıtlı kişiler için tasarlanmış, akıllarına takılan sorulara yanıtların verileceği sohbet toplantılarının tanıtımı yapılacağı yazılı. Arslanoğlu'nun son kitabında din konusuna bir bölüm ayrıldığını düşününce, bu fotografın uygun olduğuna karar verdim.

Yanılmanın Gerçekliği başlığı ile yayınladığı kitap, bu alandaki çalışmalarının ilk ürünü. İlerleyen yıllarda, bu kitabın ikincisi olarak isimlendirilen bir çalışması daha yayınlandı. Dünyada bu kadar fazla eşitsizlik, bu kadar aleni baskı varken insanlar neden sol siyasi söylemlere sırtını dönmektedir sorusu, sol siyaset yapanlar dışında herkesin kafasını kurcalamaktadır sanırım. Sol siyasetin dışında diyerek belki haksızlık yaptığımı düşüneceksiniz. Aslına bakarsanız, bir yerde sol siyasete bir açık kapı bırakmış oluyorum bu şekilde bir tespit yaparak. Aksi durumda iş daha vahim bir hal, daha çözümsüz bir sonuç alıyor. Sol siyaset, insanların genelini neden yanına çekemediğine kafa yorup çözüm getiremiyorsa, bu ilkinden daha vahim bence.

Arslanoğlu son kitabında, evrimci bakış açısıyla din ve psikoloji inceliyor. Özellikle din konusundaki tespitleri alışılagelmiş sol jargona bir hayli aykırı. Din denildiğinde, klasik jargonun aklına Karl Marx'ın "Din halkın afyonudur"  sözü geliyor. Arslanoğlu ise dini inancın, genişletilmiş bir tanımı ile işe başlıyor. Kendisinden büyük bir gücün, kimi olay ve durumları oluşturduğuna, kendisinden büyük bir gücün varlığına inanmak olarak aktarabileceğim bu tanımı yaptıktan sonra, ateist olduğunu savlayan insanların bile büyük çoğunluğunun bu anlamda dini inancının olduğunun söylenebileceğini ileri sürüyor. Arslanoğlu'nun temel din dediği bu durum, evrimleşmenin sonuçlarından.

İnsanların büyük çoğunluğu temel dine inanıyorsa sol bu durumda ne yapmalı? İki bölümden oluşan son çalışmasının ilk bölümü, bu soru üzerine kurulu. Öncelikle temel dini inancın evrim bilim bakımından yorumlanmasını konu alan çalışmalardan bahsediyor Arslanoğlu. Ardından solun ne yapması gerektiğini tartışıyor.

Kitabın ikinci bölümü, benim yabancısı olduğum bir konuya odaklanmış: Freud ve Lacan'ın düşünceleri, tespitleri ve sol düşünürlerde Freudculuğun etkileri diye isimlendirebilirim bu bölümü. Psikanaliz, Arslanoğlu'nun yazdıklarına göre, artık psikiyatride fazlaca başvurulmayan bir yöntem. Psikanalizin babası olarak bilinen Freud ise, Arslanoğlu'na göre şarlatan. Freud üzerine yazılmış çeşitli kitaplardan alıntılar yaparak Freud'un vakalara yorumlarını aktarmış Arslanoğlu. Bunları okuduktan sonra Freud üzerine söyleyebileceğim tek şey, bunca yıl Freud miti nasıl yaşayabilmiş oldu. 

Lacan'ı ise Mutluhan İzmir'in kitabı aracılığıyla okudum. Arslanoğlu da kitabının Lacan ile ilgili yazdığı bölümünde, İzmir'in kitaplarından alıntılar yapıyor. Arslanoğlu'na göre Lacan'ın yazdıklarını anlayabilmek olası değil. İzmir'in kitabındaki büyük öteki ile ben'in mücadelesi konusunda yazdıklarını beğenerek okumuştum. Benliğin tek olmadığını, farklı bir çok ben'in mücadelesi şeklinde geçtiğini hayatın, bu mücadelede belirleyici olanın çoğunlukla başkalarındaki yansımalarımız olduğu tespitlerini de, bir yerde bizzat deneyimlediğim için, kabul etmiştim. Arslanoğlu, İzmir'in çalışmalarından uzun alıntılar yapıyor ve kimi yerlerde tespitlere katıldığını belirtmekle birlikte özellikle sol adına ahkam kesen aydınların Lacan ve Freud yorumlarını kullanmalarını eleştiriyor. 

Kitap, Arslanoğlu'nun  kurucusu olduğu İnsanBu.com adlı internet sitesinde de yayınladığı yazılarla bitiyor. Akademik çalışma yapanlar dışında, bir konuyu uzun seneler boyunca araştırıp, birden fazla kitapta fikirlerini tartışanların sayısı çok değil. Bu bakımdan Kaan Arslanoğlu'nun yaptığı övgüyü hak ediyor. Keşke çalışmaları hak ettiği kadar tartışılıyor olsa. Kitabın bir çok yerinde Arslanoğlu'nun da yakındığı bu "görmezden gelme" tavırları ya da "evrimci, indirgemeci" yaftaları kimseye bir şey kazandırmıyor aslında. 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IPTV World Forum ardından, gözlemler

Etkinliğin teknik değerlendirmesini önümüzdeki haftaya bıraktım gerçi. Ancak, haftaya kadar bekleyemeyenler için kısa kısa gözlemlerimi aktarayım. Ayrıntılı değerlendirmeler gelecek merak etmeyin... Türk Telekom, yaklaşık 5 yıl önce başladığı IPTV projesinde sona gelmiş. TTNet şirketi üzerinden IPTivibu (TTNet CEO'sunun sunumunda, ki konferansın tümü simultane tercüme falan yapılmadan sadece İngilizce'ydi, bu ismin İngilizce'de that is IPTV anlamına geldiğini söyleyince fark ettim IP tivi işte bu anlamında bir kısaltma olduğunu :) adlı hizmeti sunmaya 2 hafta önce başadıklarını duyurdular. Konferansta soft launch (yumuşak duyuru ?) olarak yapılan duyuru ile hizmetin başlatıldığı söylense bile henüz web sayfasında bu konuyla ilgili bilgilere ulaşılamıyor.  IPTivibu hizmeti için en az 8 MBit/saniye hızında TTNet internet aboneliği gerekiyormuş. Şimdilik 101 kanal, ki bunların içerisinde HD olanları da olacakmış. Etkileşimli hizmetler, flick uygulaması falan da sunula

IPTV World Forum Eastern Europe bu yıl İstanbul'da.

Konu ile ilgililerin merakla beklediği etkinlik ilk kez ülkemizde gerçekleştirilecek. Mövenpick Hotel, İstanbul'da 12-13 Ekim (yani haftaya salı-çarşamba) günlerinde toplam 9 oturumda önemli konuşmacıların yer alacağı IPTV World Forum Eastern Europe ile ilgili ayrıntıları web sayfasında bulabilirsiniz. Etkinliğe katılım ücretli. Ücretler epey yüksek. 5 Ekim'den önce kayıt yaptırmışsanız, ki bu iletiyi yazdığım tarih düşünülünce artık çok geç :), 1499 € ödemeniz gerekiyor. Bugün kayıt yaptırırsanız ise 1799 € ödeyeceksiniz. Ancak Free Operator Pass adlı bir seçeneğiniz daha var. Free Attendance For Service Providers olarak ayrıntılandırılan bu seçeneğin tam olarak kimleri kapsadığını çözemedim. Eğer IPTV hizmet sağlayıcılar kastediliyorsa Türk Telekom, TTNet, Superonline gibi şirket çalışanları kapsanmış oluyor. İşin doğrusu kendimi de o kategoriye sokup kayıt yaptırdım :) Ancak kaydımın geçerli sayılıp sayılmadığı belli değil henüz. Neyse, fırsat bulursanız önemli bir etkinlik

IPTV World Forum Eastern Europe etkinliğine katılacağım

Etkinliğe ilişkin bilgileri daha önce paylaşmıştım. Yarın, bir günlüğüne İstanbul'a giderek etkinliğin Salı günü olan bölümüne katılacağım. Benim açımdan bir çok ilke sahne olacak bu katılım. Kızlarımın doğumundan bu yana onlarsız ilk kez şehir dışına çıkıyor olacağım. İlk kez bu kadar uzun süre onlardan ayrı olacağım. İlk kez şehir dışındaki bir etkinliğe (mesleğim ve işim ile ilgili olmasına karşın) katılmak için tüm masraflarını cebimden karşılayıp, senelik izin kullanıyor olacağım. Neyseki katılım ücreti konusunda organizatörler kolaylık sağladılar. Ücretsiz katılım hakkı sundular.  Neyse, önemli olduğunu düşündüğüm bu etkinliğe ilişkin gözlemlerimi, bir gazeteci dikkati ile, not alıp blogumda paylaşacağım. O güne kadar sağlıcakla kalın...