Ana içeriğe atla

Dünyaya Yeni Gelen Okurlar İçin / Barış Bıçakçı

Kimi bir kaç cümlelik kimi bir kaç sayfalık anılarla dolu öykücükler ve tümünü bağlayan farklı bir kurgu. Barış Bıçakçı'nın son novellasını severek okudum.  Okuma heyecanını bozmadan, konusundan kısaca bahsetmek istiyorum. Halis Bey, emekli elektrik mühendisi. Ayşe ise başarılı bulunan bir öykü kitabı yayınlamış bir peyzaj mimarı ve tercüme yaparak hayatını kazanıyor. Tercüme bürosunda rastlaşıyorlar ve Halis Bey Ayşe'den anılarını öyküleştirmesini istiyor, ücreti karşılığında. Novella, Halis Bey'in anıları ve Ayşe'nin hayatını anlatan bölümlerle kurulmuş. Novellada yer alan bölümlerin her biri ayrı öyküler haline getirilebilecek derinlikte.  Ayşe'nin hayatına dair bölümlerde ülkenin gündemine dair göndermeler de yer alıyor.  Daha önce okuduğum eserlerinde olduğu gibi bolca Ankara var arka planda. Hatta Garson başlıklı bölümde Ankara başrolde. İstanbullular deniz yok, fazla gri dese de Ankara, Ankara'da yaşamaya alışmışlar için kendine has özellikleri ve güzelli...

idareci - yönetici / 2

İdareci ve yönetici aynı anlamda kullanılagelen iki sözcük. Oysa bana göre, epey farklılıklar içeriyor. Bu iki sözcüğün farklı olduğuna ilişkin bir yazı yayınlamıştım bir kaç ay kadar önce. Bu yazıyı güncellemek gerekiyordu. Yazıyı güncellemek yerine, ikincisini yazmayı tercih ettim. 

O zaman, ilk yazıdaki üsluba devam edeyim. Hatta nasılsa sayfa sorunumuz yok, ilk yazıdaki metni de ekleyeyim, bu yazının başına:

İdareci, kelimenin gerçek anlamıyla idare eder. Zaten idare ettiği birimin başına getiriliş sebebi de budur. 
Yönetici ise kelimenin gerçek anlamıyla yönetir. İnsan, yönetilmek ister. En kolay, çocuklarda gözlemleyebilirsiniz bu fıtratı. Çocuklar kendi başlarına oyun oynamaktan çok birisi tarafından yönlendirildiği, yönetildiği oyunları tercih eder. 
İdareci, sorunları çözmez. Sadece üzerini örter. Kendisinden sonra tufan olduğu anlayışıyla, günü kurtarmanın derdindedir. 
Yönetici, önce durum tespiti yapar ve sorunları ortaya koyar. Radikal adımlar atmaktan çekinmez. 
İdarecinin boş zamanı yoktur. Hep çok meşguldür. Saatler süren toplantılar yapar, hatta haftalık düzenli toplantıları da meşhurdur. Ancak, sonuç alındığı görülmemiştir bu "etkinliklerden". Zaten amaç sonuç almak değil, "miş" gibi görünmektir. Çalışıyormuş gibi, çabalıyormuş gibi görünseniz idarecinin has adamı haline gelirsiniz.
Yönetici ise sizi dinlemeye ayıracak vakit sahibidir her zaman. İşleri ilgililerine dağıtır, işlerin takibini yapar. İşi kendisi yaptığı ise görülmemiştir. Zaten görevi de yönetmekten ibarettir. Toplantıları gündemli ve zaman kısıtlıdır. Saatler sürmez, bir önceki toplantıdan kalanlar kayıt altına alındığından takip edilmesi kolaylaşır. Has adamı, işini gerçekten yapandır. "Miş" gibi çalışanların varlığını ve çokluğunu bilir. Bunları kamuda yöneticiyse Allah'a, özel sektördeyse Patrona havale eder. 
İdareci, pohpohlanmaktan çok hoşlanır. Bir zamanlar üst düzeyde yönetici olduysa, diyelim bir birimin başkanı, o artık başkandır. Adıyla bile hitabedildiğinde bozulur. Herkesin kendisine başkanım diye hitabetmesini ister / bekler. Kendisiyle konuşurken, siz daha iyi bilirsiniz elbette ile başlayan cümleler duymak ister. 
Yönetici, neyi bildiği kadar neyi bilmediğinin de farkındadır. Bilmediği bir konuda ahkam kesmez. Bilmediği konuyu bildiğini ileri süren olursa, sertçe uyarır, yalakalıktan hoşlanmaz. 
İdareci, idare ettiği biriminin olumlu tüm çıktılarını kendi konumunu pekiştirmek için kullanır. Elde edilen başarıları paylaşmaya gerek duymaz. "İdari" olarak verilebilecek her türlü teşekkür, takdir, prim vb motivasyon unsurlarını asgari düzeyde tutar. Bilir ki kendisinin üzerindeki "idareci"leri zora sokmamak gerekir. İş ceza araçlarına geldiğinde ise elini korkak alıştırmaz. Disiplin soruşturmasından, başka birimlere göndermeye kadar elinden geleni ardına koymaz. 
Yönetici, kişiye göre hareket edilmesi gerektiğini bilir. Amacı işlerin tamamlanması ve yönetimindeki insanların bilgi/becerisinin arttırılmasıdır. Bilir ki birimin başarısı ve yeteneği birimi oluşturan bireylerin yeteneklerinin toplamı kadardır. Bireysel gelişimi destekler. 
İdareci, bir fikirle yanına gittiğinizde, sizi dinlemek için zaman ayırmışsa, ki bu pek sık değildir, ilk söylediği "bir bakalım, "bunu konuşalım", "ben bir değerlendireyim"...gibi ucu açık kalıplardır. Ne zaman konuşacağınız, neyi değerlendireceği, neye bakacağı belli değildir. Aslında size bunları söylerken aklından geçenler bambaşkadır.
Yönetici, aklına yatan bir öneri dinlediğinde, "hadi yap o zaman sen" der. Size sorumlulukla birlikte yetki de verir. Önerinin sonucunu da takip eder ve başarı/başarısızlık durumlarında suçu üzerinize atmaz/başarıyı sahiplenmez. Öneri sizden gelmiştir, yöneticinin aklına yatmıştır, ancak sonuçta yöneten bellidir ve her durumda birinci sorumlu kendisidir.
İdareci, kişilerin masalarının başında oturuyor oluşunu, çalışmalarının göstergesi olarak değerlendirir. Hele bir de yüzler bilgisayara dönükse, işlem tamamdır. İş yerinde internet bağlantısı yoksa bir de, kimse elektronik kitap okumuyordur herhalde. 
Yönetici, haftanın beş günü günde sekiz saat aynı verimde çalışmanın insan işi olmadığını bilir. Kendisi de öyle çalışmıyordur zaten. Bu yüzden, yasal sınırları çalışanlar lehine zorlar. İş yerinde daha sıcak ve dostça ortamları oluşturmaya çalışır. İnsanların zaten yaptığı çay sohbetlerini düzenli hale getirmeye çalışır. Öğlen aralarında spor yapmalarına olanak sağlar. 
İdareci, yapması gerektiğini bildiği ancak yap(a)madığı her şey için üstündeki idarecileri suçlar. Ne kadar zor şartlar altında çalıştığından sıklıkla bahseder. Ancak idarecilerin istifa ettikleri görülmemiştir. Bulundukları makamları babalarından miras sanmaları yüzünden, daha üst bir görev alana kadar orayı terk etmeyi düşünmezler. 
Yöneticiler ise güçlerinin kısıtlandığını, bulundukları birimde, akıllarına yatmayan işlemlere zorlandıklarını fark ettiklerinde istifa ederler. 
İdareci, görevden alındıktan sonra, hele bir daha aktif göreve dönme ihtimali düşükse, kimse tarafından önemsenmez. O koridorda görüp selam vermeye tenezzül etmediği "elemanları"nın gözünün içine bakar iki çift laf edebilmek için. Eski elemanları, insanlık gösterip konuşmaya başlayınca kendisini halen idareci sanmaya başlar. Uzak durmak, yok saymak herkesin hayrınadır. 
Yönetici, istifa ettikten sonra da, ki bir daha göreve getirilme ihtimali yoktur elbette, aktif görevindeyken gördüğü saygıyı görmeye devam eder. Hatta kimileri, yağcılıkla suçlanacağı düşündüğü için gösteremediği muhabbeti görevden alındıktan sonra gösterir yöneticiye. Kendisi her ne kadar yönetici olmadığını söylese de önemli konularda kendisine danışılmaya devam edilir. Aslında aktif olarak olmasa da yöneticilik yapmaya devam etmektedir.
Son olarak,
İdareci bu yazıyı okuduğunda, yönetici olduğunu düşünüp sevinir.
Yönetici ise, idarecilerin  hataların ne kadarını kendisinin de yaptığını sorgular.

O zaman buradan devam edelim:

İdareci - Yönetici / 2

İdareci, canını sıkan bir durum olduğunda, öncelikle idareciliğin verdiği geçici gücü kullanır. Bu güç ile canını sıkan durumu çözmeye çalışır. Kendince çözdüğünde, bunu gururla anlatır her yerde. 
Yönetici ise, canını sıkan bir durum olduğunda, sorunun sahibine sormayı tercih eder. Gel bakalım, neden böyle, neden şöyle. Durumu anlamayı tercih eder. Gerçekten bir hata varsa ortada, bu hatayı yapanın durumu anlamasını ister öncelikle. Yapmayacağı tek şey ise yönetici olmanın avantajını kullanmaktır. Yönetici, aslında kendisinin de düzenin bir çarkından ibaret olduğunu bilir. Dünya, o olmasa da dönecektir. 
İdareci, iş yerinin, ülkenin ve dünyanın kendi omuzlarında olduğunu düşünür. İş yerinde saatlerce kaldığından dem vurur yeri geldiğinde. Geceler, gündüzler boyu çalışmakta ancak gene de yetişememektedir.
Yönetici ise, kendisinin çarkın dişlisinden fazlası olmadığını bilir. Hayat, işten ibaret değildir. Tatilini, özel hayatını, dinlenme hakkını ihmal etmez. Böyle bir ihmalin iş yaşamındaki başarısını olumsuz etkileyeceğini de bilir.
İdareci, kendi yaptıklarını unutmaya çok meyillidir. Daha bir kaç gün önce kendi imzasıyla talimat verdiği konuları bile hatırlamaz. Çünkü, adı üzerinde, idare etmeye odaklanmıştır. Futbolda, doldur boşalt olarak adlandırılan hücum şekli gibidir sorunlara yaklaşımı.
Yönetici ise, önünde ajandası olmadan bir kelime etmez. Yaptıklarını not aldığı için, sonradan getirin bakalım kim izin vermiş, kim yapmış bunu gibi sözler etmez. Futbolda, organize atak olarak adlandırılan hücum şekli gibidir sorunlara yaklaşımı. 
İdareci, yazılı olmayan kurallara da uymak gerektiğini, herşeyin yazılı olamayacağını düşünerek, kendisinden yukarıdaki konumlarda bulunan "idareci"lerin işaret ettiği şekilde davranmaya özen gösterir.
Yönetici ise, kuralsızlığın bir kez uygulanması ile kuralsızlığın gelenek haline gelmesi arasında fark görmez. Az gebelik yoktur sonuçta. Şimdi, ama, öyle diyorsun da, ile başlayan cümlelerin sonucu yöneticinin istifası ile biter. Yukarıdaki "idareci"lerin işaretlerinin sonu bellidir. 
İdareci, ben olmasam da başkası yapar der. Böylece yaptığı "idareci"liğin sonuçlarına ya da uygulamadaki sorunlara kılıf bulmaya çalışır.
Yönetici ise, yanlışı yapan ben olmayayım, diye düşünür. Yöneticilik yapması olanaklı olmadığı dönemde, koltuğa yapışmadığı için ayrılmakta sakınca görmez.

Yorumlar

Son ayın en çok okunan 10 yazısı

bir kez daha, nedir bu sayısal karasal televizyon?

Blog sayfamda DTT etiketiyle yayınlanmış 100'e yakın içerik bulunsa da, geçenlerde buluştuğumuz lise arkadaşlarımın sorusu üzerine, bir kez daha yazmaya karar verdim. Bilenler, okumadan geçebilir. Bilmeyenler ve sektörün uzağındaki kişiler düşünülerek hazırlanmış bir yazıdır.  Soru - yanıt şeklinde kurgulanmış yazılarımın daha çok okunduğu gözlemi üzerine, buyurun sık sorulan sorularla Sayısal Karasal Televizyon: Şimdi tam olarak neden bahsediyoruz? Çanak ile izlediğimiz televizyon mu?

Anıttepe, sokaklar, anlamlar

Ankara, ne yazık ki, içerisinden su geçen şehirlerden değil. Aslında daha doğrusunu söylersem, içerisinden geçen suların üzerini kapatıp yok eden bir kent. İncesu deresi, Kavaklı dere, Ankara çayı hep üzeri kapatılıp, halının altına süpürülen tozlar gibi gözden ırak tutulup unutulmuş kent suları. Hal böyle olunca Başkent, akar suyun kente sağlayacağı güzelliklerden yoksun. Neyse ki arayan için gizli güzellikler barındırıyor.   Anıttepe, bu gizli güzellikleri saklayan semtlerden. Anıtkabir, yılın her mevsimi caddelerden eksik olmayan turist otobüsleri, resmi bayramlarda protokol için kapatılan yollar, son dönemde sıklıkla düzenlenen mitinglere ev sahipliği yapan Tandoğan meydanı, Çankaya Belediyesi'nin  konserlerinin mekanı Anıtpark Anıttepe denildiğinde ilk aklıma gelenler. Ve tabii, geçenlerde bir yarışmada soru olarak da yöneltilen sokak isimleri: Ordular, İlk, Hedef, İleri, Ata ve Akdeniz caddesi.    Anıtkabir'in sınırını oluşturan 3 cadde bulunur: Gen...

Kocadağ At Çiftliği Kocadağ Köyü / Havran

Deniz, kum, güneş tatilinden sıkıldıysanız ve Edremit körfezi civarındaysanız size süper bir alternatif: At binmek. Edremit'ten Balıkesir'e giden yol üzerindeki şirin ilçe Havran'ın Kocadağ köyünde bu mekan. Henüz dört yaşında olan iki(z) kızlarımız çok keyif aldılar at binmekten. Altınızda sizden epey güçlü b ir hayvan varken dengede durmaya çalışmak, yorucu bir o kadar da keyifli bir uğraş. Eğer hayatınızda at binmeyi hiç denemediyseniz, emin olun deneyince siz de kabul edeceksiniz, çok şey kaçırmışsınız demektir.    Kocadağ At Çitfliği'nde at binmenin yanı sıra lezzetli mutfağını da deneyebilirsiniz. Mantı, haşlama içli köfte, ızgara köfte ve elbette demleme çay. Fiyatlar derseniz bu konuda ucuz / pahalı yorumu yapmak istemiyorum. Bunun yerine bir kaç seçtiğim ürünün fiyat bilgisini paylaşacağım. Ancak, öncelikle sipariş edeceğiniz yiyeceklerin hepsinin büyük bir özenle hazırlanıp, aynı özenle servis edildiğini belirteyim. Biz mantı, içli köfte, ızgara hellim ve ...

Emeklilik

Emeklilik başlıklı yazımı hazırlamanın kolay olacağını düşünmüştüm. Yazıp sildikçe, tahminimin doğru olmadığını gördüm. 1995'te üniversiteden mezun oldum ve çalışmaya başladım. Bu sene Mart'ın son günü emekli olana dek neredeyse kesintisiz çalıştım.  "Emeklilik" kavramı üzerine yazmak istiyorum ancak söz dönüp dolaşıp neden emekli oldum, emekli olduktan sonra büyük bir heyecanla başladığım ve kelimenin gerçek anlamıyla gecemi gündüze katıp çalıştığım yeni işimden 3 ay sonunda neden ayrıldığım gibi konulara geliyor. Aynı tuzağa bu kez düşmeyeceğim ve emeklilik kavramı üzerine kalem oynatacağım. Osmanlıca'da tekaüt ya da takaüt kelimesi kullanılırmış, ki oturmak kökeninden gelirmiş . Emekli olana ise mütekaid denilirmiş. Emek sahibi, emek vermiş anlamına gelsin diye mi emekli kullanılıyor günümüzde emin değilim. 18-20'li yaşlarda başlayan çalışma hayatı, ömrün sonuna kadar sürmüyor. Çalışma hayatı boyunca, hafta içi günlerin gündüzlerini kapsayan vakitlerimi...

Yabancı dil öğrenmek üzerine: DuoLingo deneyimimim

kızımın çizgileri Ülkemizin kanayan yaralarından birisidir sanırım, yabancı dil öğrenmek. Onlarca kurs, yüzlerce kitap, saatlerce ders ve sonuç: anlayan (en azından anladığını düşünen) ve konuşamayan kişiler... Bir yerlerde bir sorun olduğu kesin, ama nerede? Farklı zamanlarda, 3 kez Fransızca kursuna gittim. İlk seferin ardından, aslında bir temel bilgim olmasına karşın, her seferinde en baştan başladım, hiç bilmiyormuşum gibi. Ne yazık ki kurslarda öğrendiklerim kalıcı olamadı. Şimdilerde, 70 gündür, her sabah DuoLingo ile çalışıyorum. Ücretsiz ve arada çıkan reklamlarla devam eden sürümünü kullanıyorum. Eminim farklı online dil kursları da vardır. Online platformda, kurslarda olmayan ne var diye düşününce bir kaç şey tespit ettim. Belki sizlerin de işine yarar diye paylaşıyorum: Yabancı dil öğrenmek, sürekli ve kesintisiz tekrar gerektiren bir süreç. Kurslar, sadece haftanın belli günleri, bir kaç saat için ve çoğunlukla, günün en yorgun olunan akşamlarında oluyor. ...

29 Ekim 2024

Cumhuriyetimizin 101. yılı kutlu olsun. 20 senedir, neredeyse kesintisiz devam eden Türkçe blog sayısı fazla değildir muhtemelen.  Videolar, internette geçirilen zamanın büyük bölümünü işgal etmezken daha çok okunurdu yazdıklarım. Son dönemde yazılarımın sıklığı azalsa bile blogu açık tutmayı sürdüreceğim. Eskiden izlediğim filmler ile ilgili bir şeyler de yazardım. MUBİ platformunda  izlediğim Faruk'u önererek bitireyim.  Nice 101 senelere...

Tehlikeli Şarkılar / Tuna Kiremitçi

Polisiye, severek okuduğum bir tür. Tuna Kiremitçi , beğenerek okuduğum bir yazar. Sevdiğim tür ve beğenerek okuduğum yazarı bir araya getiren Tehlikeli Şarkıları okuyup bitirmem, belki de bu yüzden, çok hızlı oldu.  Kitabın kapağında Bir Başkomiser Perihan Uygur Polisiyesi ifadesine yer verilmiş. Ahmet Ümit'in başkomiser Nevzat'ı, Emrah Serbes'in başkomiser Behzat'ı gibi Tuna Kiremitçi'nin başkomiser Perihan'ı varmış. Tehlikeli Şarkılar, Perihan Uygur'un, yanılmıyorsam, üçüncü macerası.  Yazarlığının yanı sıra müzisyen de olan Kiremitçi, müzik dünyasına dair ayrıntılarla süslü Tehlikeli Şarkılar'da iyi bildiği bir dünyayı anlatmanın konforu içinde. Bu ara yazarlarla yapılan söyleşi videoları izliyorum. Bu videoların birinde, yazar bildiği şeylerden yola çıkarak kurmalı romanını diyordu severek okuduğum bir isim. Bir diğer söyleşide ise, gene severek okuduğum başka bir isim, ben bilmediklerimi araştırıp kurarım romanlarımın çatısını diye açıklıyordu alem...

Eski Maltepe pazarı eski yerinde yakında bizlerle...

Ankaralılar bilir, kot pantolondan araba teybine, ara musluğundan kuruyemişe ne ararsan bulabildiğin hem de uygun fiyata bulabildiğin bir pazar var(dı): Maltepe camisinin üst tarafından pazartesi dışında (o gün semt pazarı kurulurdu) her gün hizmet veren seyyar paravanlarla ayrılmış küçük dükkancıkların oluşturduğu bir pazardı. Bu pazarın bulunduğu araziye bir alışveriş merkezi yapıldı. Ankara'nın en ilginç mimarisine sahip olduğunu düşündüğüm Malltepe Park, eski pazar esnafının ahını almıştı. Sopalarla dövüle dövüle pazar yerinden atılan esnafın tutan ahı, Malltepe Park'ı iflas noktasına getirdi. Market, dükkanlar derken hayalet alış veriş merkezine dönüştü Malltepe Park. Sonunda alış veriş merkezi yönetimi eski (kendi deyimleriyle tarihi) maltepe pazarını Malltepe Park'ın içine taşımaya karar vermiş.  Bugünlerde hummalı bir çalışma sürüyor Malltepe Park'ta. Dükkanlar alçıpanla küçük dükkancıklara bölünüyor. Öğrendiğime göre şimdiden 70'ten fazla pazar esnafı taş...

Borusan Contemporary

İstanbul, sürprizlerle dolu bir şehir. Önünden her geçişimizde manzarası ne kadar güzeldir diye düşündüğümüz Borusan Holding'in binasının hafta sonlarında ziyarete açık bir modern sanatlar galerisine dönüştürüldüğünü ise dün öğrendik. Perili Köşk olarak bilinen Yusuf Ziya Paşa yalısının terasına kadar çıkabiliyorsunuz, eğer öğrenci için 75 TL, yetişkin için ise 150 TL öderseniz. Bu giriş ücretlerinin Şubat 2023 için geçerli olduğu bilgisini ekleyeyim. En güncel halini elbette web sayfasından öğrenebilirsiniz.   Süreli sergilerin yanı sıra binanın farklı odalarına dağıtılmış onlarca eseri de görebiliyorsunuz Borusan Contemporary'de. Modern sanatın bana hitap etmediğini, gezdiğim her sergide, gördüğüm her işte bir kez daha anlıyorum.  Müze / galerinin kafesi de bulunuyor. Kafedeki fiyatlar yüksek. Boğaz kenarındaki bir kafe olduğunu düşününce belki normal karşılamak gerek. En azından bilet almış olanlara indirim uygulansa güzel olurdu diye düşündüm. Kafeye giriş için bile...

Almanya'da televizyon yayınlarına erişim

Televizyon yayınları kablolu ve kablosuz olmak üzere iki ortam kullanılarak evlere ulaştırılır. Her iki ortam için de farklı uygulamalar bulunmaktadır. Kablonun kullanıldığı durumlarda Kablo TV, IPTV seçenekleri mevcuttur. Kablosuz ortam için ise uydu ve karasal vericiler kullanılabilir. Her ortamın kendisine göre avantajı, dezavantajı vardır. Daha ayrıntılı analizlerde, yayıncı için ve izleyici için avantajlar ve dezavantajlar olduğu görülecektir. Hatta ülkelerin düzenleyici denetleyici kuruluşlarının desteklediği ve/veya kösteklediği televizyon dağıtım yöntemleri olduğu söylenebilir.  Bu uzun girişi yazmamın sebebi, Arthur D. Little adlı araştırma kuruluşunun yakın tarihte yayınladığı bir araştırma. Lars Riegel ve Julien Duvaud-Schelnast imzalı   Almanya'da TV Platformları 2014 ve sonrası başlıklı 10 sayfadan ibaret rapor, Almanya'da son dönemin sıcak tartışma konusu durumundaki sayısal karasal televizyonun geleceğine ilişkin önemli analizler içeriyor. Geçti...