S A D E C E Ö Z G Ü R

Osmanlı İmparatorluğu'nun 33. padişahı V. Murad 'ın kızlarından Hatice Sultan 'ın torunu, Selma Hanımsultan'ın kızı Kenize Murad , Türkçe'ye Saraydan Sürgüne adıyla çevrilen romanda anneannesinin ve annesinin hayatının bir bölümünü anlatıyor. 1987'de Fransızca olarak De la part de la princesse morte adıyla yayınlanmış, büyük ilgi görmüş ve çok sayıda dile çevrilmiş. Benim okuduğum Everest Yayınları'nca Mart 2003 tarihli, çevirisini Nuriye Yiğitler ve Gökçe Tuncer yaptığı üçüncü baskısıydı.  Roman gibi bir hayat yaşamış Selma Hanımsultan. Dünya tarihinde büyük değişikliklerin yaşandığı bir dönemde geçiyor olaylar. 1914 - 1941 yılları arasında yaşayan Selma Hanımsultan'ın hayatı ve Saraydan Sürgüne romanının değerlendirmesi için Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci'nin Padişah torunu bir savaş muhabiri: Kenîze Murad'ın Hikâyesi başlıklı yazısını okumanızı öneririm.  Yakın tarih olarak adlandırdığım 1876 - 1946 arasındaki yıllara meraklıysanız Saraydan Sür

Nisan 2012 tarihli Çöp Plaza-1'den 8 yıl sonra gelen bir devam romanı Çöp Plaza-2 Hayaller Hawaii. İlk romandaki gibi devam romanında da atık toplayıcıların hayat mücadelesine odaklanılmış. Miyase Sertbarut, ilk romanın sonunda çizdiği iyimser tablonun sürmediğini anlatarak başlıyor. 2012'deki ilk romana kıyasla daha gerçekçi bir anlatım var.  Çocuklara ve gençlere hayatın zorluklarını anlatan bir roman. 142 sayfa ve Tudem yayınlarından çıkmış. Benim okuduğum Mart 2020 tarihli ilk baskıydı. 

Çöp Plaza Nisan 2012'de ilk baskısını yapmış bir çocuk - genç romanı. Benim okuduğum Tudem yayınlarından çıkan, Mart 2020 tarihli 26. baskısıydı. İlk 25 baskısı 117.000 adet yapılmış. 2012 yılında Çöp Plaza adıyla yayınlanan roman, Mart 2020'de Çöp Plaza-2'nin çıkmasıyla birlikte Çöp Plaza -1 adıyla yayınlanıyor. 134 sayfalık roman atık toplayıcılarının hayat mücadelesine odaklanıyor. Gizemli bir hastalığa aranan çare, atık toplayıcılarının yaşadığı mahallede bulunuyor. Sertbarut'un romanı hayatın gerçeklerini çocukların anlayabileceği bir dil ile ortaya koyuyor. 

Çocuklar ve gençler için yazılmış kitaplar okumaya ve bloga eklemeye devam ediyorum. Tudem yayınlarınca ilk baskısı Nisan 2014'te yapılan Andy Mulligan imzalı Çöplük'ü dilimize Arif Cem Ünver çevirmiş. 223 sayfalık roman çöplükte yaşayan üç arkadaşın başından geçen macerayı anlatıyor. Çöpte buldukları çantanın içinden, ülkenin yozlaşmış yöneticilerinin gizlediklerinin çıkmasıyla heyecan dolu bir kovalamaca başlıyor.  Mulligan'ın romanın sonunda yer verilen teşekkür yazısından öğrendiğimize göre Çöplük romanına, yazarın Filipinler'in başkenti Manila'da yaşarken yaptığı gözlemler ilham olmuş. Kitap, Trash adıyla sinemaya uyarlanmış.  

Çocuklar büyüdükçe okudukları kitaplar değişiyor. Klasiklerin çocuklar için kısaltılmış sürümleri, polisiyeler, gizem dolu seriler… Linwood Barclay'in Takip adlı romanı hem bilim kurgu hem polisiye olarak sınıflandırılabilir sanırım. Gerçi teknolojinin ve insan hırsının geldiği noktayı düşününce romanda anlatılanların gerçek olabileceği endişelendiriyor. Yazı için seçtiğim fotograftaki kediciğin adı Çilek. Takip adlı romanda içerisine elektronik sistemler yerleştirilmiş bir köpeğin macerası anlatılıyor.  Nihal Tokinan Gökçe'nin çevirisini yaptığı 231 sayfalık roman Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları'ndan Mayıs 2019'da çıkmış. Eserin İngilizce ilk baskısı ise 2017. Bu sürükleyici romanı okumamı öneren sevgili kızıma teşekkür ediyorum. Unutmadan ekleyeyim Takip'i Kaçış adlı roman izliyor. Gene İş Bankası Kültür Yayınları'ndan...

GazeteDuvar.com.tr adresli internet gazetesindeki yazılarıyla tanıdığım Aydın Selcen'in, İletişim Yayınları'ndan 2019 yılında çıkan kitabı Gözden Irakta'yı okudum. Kitabın görseline baktığınızda da fark edebileceğiniz üzre IRAK, Aydın Selcen'in hayatında ve kitabın genelinde önemli bir yere sahip. Selcen, 2010 - 2013 yılları arasında Erbil Başkonsolosu olarak görev yapmış. Öncesinde de 2003 - 2006 yılları arasında Bağdat'ta görevliymiş.  262 sayfalık eser, Aydın Selcen'in görev yaptığı dış temsilciliklerdeki anıları, denemeleri ve kurgusal öykülerinden oluşuyor. Bu arada " kurgusal öykü " ne kadar doğru bir ifade bilemedim :) Öyküleri okurken Selcen'den bir roman okumanın ne kadar keyifli olacağını düşündüm. Kimbilir, belki bir gün " Aydın Selcen'in ilk romanı raflarda " diye bir haber görürüz.  20 sene boyunca farklı coğrafyalarda görev yapmış olan Selcen'in, o döneme ilişkin anılarında, bugün hâlen aktif siyasetin içindeki isiml

İlk kez bir eserini okuduğum yazarların sayısı artmaya devam ediyor. Italo Svevo, 1861'de İtalya'nın Trieste kentinde doğmuş. Aslında bugün İtalya'da olan Trieste demek daha doğru olacak sanırım, çünkü kent, o tarihlerde İtalya toprakları içerisinde değilmiş . Günümüzde İtalya'nın Slovenya ile sınırında yer alıyor.   Yaşlılık adlı romanı dilimize Neyyire Gül Işık çevirmiş. Çevirmenin ne kadar önemli olduğunu, özenli çevirileri okurken daha iyi fark ediyorum. Neyyire Gül Işık'ın dipnotları sayesinde romanı okumak çok keyifli oldu. Ayrıca Sunu başlıklı bölümde Işık'ın yazdıkları hem Svevo hem de dönem ile ilgili ön bilgilenmeyi sağladı. Can Yayınları'nca ilk baskısı 1998 yılında yapılan romanın Mart 2014 tarihli ikinci baskısını okudum. 243 sayfalık romanda 35 yaşındaki erkek kahramanın aynı kentte yaşayan bir kadına duyduğu saplantılı bağlılık ve gelişen olaylar anlatılıyor.  Romanın başlarında kahramanı şu sözlerle tanıtıyor Svevo: "Hep bekleyerek yaşıy

Ahmet Ümit'in Ekim 2013'te Everest Yayınları'ndan çıkan polisiye romanı Beyoğlu'nun En Güzel Abisi'nin aynı tarihli ikinci baskısını okudum. Eser 412 sayfalık olmasına karşın, Ahmet Ümit'ten daha önce okuduğum kitaplar gibi, kısa sürede bitti. Geride hayranlık ile birlikte aşağıdaki satırları bıraktı... Haziran 2013'te yaşanan Gezi Parkı süreci, romanın ana gövdesini oluşturuyor bence. Ahmet Ümit polisiyelerinde cinayetleri çözen Başkomiser Nevzat'ın ağzından, özelde Tarlabaşı ve Beyoğlu bölgesinin genelde ise İstanbul'un hatta ülkenin durumunu analiz eden tespitler yapılıyor. Yaşanılan sorunlarda suçu, fiili işleyen toplumun unuttuklarında bulan yardımcısı Ali'yi uyarırken şöyle diyor Başkomiser Nevzat: "Yani şunu demek istiyorum, nasıl ki çiftçi buğday yetiştirmek için toprağı bilmek zorundaysa, biz de suçla mücadele etmek için bu yoksul insanları çok iyi tanımak zorundayız. Ama daha aştan onları suçlu sayarsan, yanlış yapmış olursun. Üst

Oxford University Press'in her yıl açıkladığı ve 2016'daki Post-Truth seçimi ile belleğimde yer eden yılın kelimesi için 2020'deki adayım New Normal . Hayatımızın, korona salgını başlamadan önceki gibi olamayacağını ifade etmek için kullanılıyor Yeni Normal .  Bakalım Oxford University Press 2020 kelimesi olarak ne açıklayacak?

Evde uzunca bir süredir okunmayı bekleyen kitaplardan birisiydi Köşe Bucak İstanbul. Osman Cemal Kaygılı'nın 1931 yılında Yeni Gün gazetesinde yayınlanan İstanbul'un Köşe Bucağı başlıklı yazı dizisinden oluşturulan eseri yayına hazırlayan Tahsin Yıldırım. Benim okuduğum Selis Kitapları'ndan çıkan, 333 sayfalık, Nisan 2004 tarihli ikinci basımıydı. Selis'ten ilk baskısı Eylül 2003'te yapılmış. Kitap sitelerine arattığımda, 2019'da Can Yayınları'nca da basıldığını gördüm.  1931 yılının İstanbul'u nasıldı diye merak ediyorsanız eşsiz bir kaynak Kaygılı'nın eseri. Gazete yazısı için hazırlanan metinler, kolay okunuyor. Kaygılı, şehrin farklı semtlerini, daha doğrusu semtleriyle birlikte köylerini dolaşmış ve tanıtmış. Bugün Mecidiyeköy semtinin o günlerde Mecidiye adlı bir köy olduğunu ve Kaygılı'ya göre geleceğinin pek parlak olduğunu; Okmeydanı'nda karargâh kurup alayla kuş tutan çocukları, farklı dinde ve farklı etnik kökenli insanların farklı

1995 yılında Ankara Altınpark'ta düzenlenen kitap fuarında imzalatmıştım Bu Ölü Kalkacak adlı kitabı. Büyük usta Vedat Türkali'den okuduğum onca roman varken neden bu kısa oyunu seçmişim hatırlamıyorum. Aradan geçen yıllar hem neden onu seçtiğimi hem de oyunun kendisini unutturmuş. Hazır evde kalmaya devam ediyorken bir kez daha okudum, 1970'lerin başında yazılan ve zamanında TRT'nin açtığı yarışmada övgüye değer bulunan Bu Ölü Kalkacak adlı oyunu. Kitapta tiyatro metninin yanısıra bir dönem güvenlik güçlerine hakaret edildiği  gerekçesiyle yapılan yargılamada mahkemeye sunulan bilirkişi raporlarına da yer verilmiş.  Roman ve öykülerden epeyce farklı oluyor tiyatro oyunu okumak. Sahnenin dekorundan oyuncuların kıyafetlerine kadar bir çok konuda oyun yazarının notları yer alıyor. Ayrıca, oyunun süresi sı nırlı  olduğu için mesajın bu süre içerisinde verilebilmesi de önemli. Kısacası tiyatro oyununu izlemek yerine okumak gibi bir değişik his oluşturuyor bende. Vedat Türka

Korona karantinası sürerken çocuk kitapları okumaya ve okuduklarıma dair notlarımı siz değerli okuyucularımla paylaşmaya devam ediyorum. Bu kez bir büyük ustanın, efsaneleşmiş bir eserini yeniden okudum. İlk okumamın üzerinden kaç sene geçti emin değilim ancak bu ikinci okuyuşum sırasında kimi bölümleri, neredeyse satır satır hatırladığımı fark ettim.  İlk baskısı 1967 senesinde yapılan  Şimdiki Çocuklar Harika'nın  Nisan 2018 tarihli 224 sayfalık 81. baskısını okudum. Nesin Yayınevi'nin yayınladığı romanda Semih Poroy'un çizgileri de yer alıyor. Ahmet ve Zeynep adlı 5. sınıf öğrencisi iki eski sınıf arkadaşının karşılıklı mektuplarıyla oluşturulmuş roman, çocukların gözünden eğitim sistemini, büyüklerin çocuklarla ilişkilerini, büyüklerin birbirleriyle olan ilişkilerini gözler önüne seriyor. Mektuplarda eleştirilen konuların neredeyse hiç değişmeden / iyileşmeden bugün için de geçerli olduğunu söyleyebiliriz. Elbette iletişim araçlarının gelişmesi ve çeşitlenmesi il